عوامل خواری و بی‌ارزشی انسان کدامند؟
نماینده ولی‌فقیه در استان قزوین به شرح عوامل خواری و بی‌ارزشی انسان پرداخت.
آیت‌الله حسین مظفری در شرح حکمت 1 نهج‌البلاغه که در تاریخ 15 مهر ماه 1403 در مسجد امام حسن عسکری (ع) پردیسان قم برگزار شد، اظهار کرد: مرحوم سید رضی برخی از کلمات کوتاه امیرالمؤمنین (ع) را در نهج‌البلاغه آورده‌اند که برخی از این جملات برگرفته از سخنان یا نامه‌های امیرالمؤمنین (ع) بوده و از لابلای فرمایشات آن حضرت گلچین شده است و یا در صحبت‌هایی که حضرت با دیگران داشته‌اند، بیان شده است.
وی ادامه داد: این‌ها کلمات بسیار گهربار و ارزشمندی است که به تدریج مرور کرده و از آن‌ها بهره‌مند می‌شویم، اولین فرمایشی که در اینجا نقل شده این است که حضرت می‌فرمایند «كُنْ فِي الْفِتْنَةِ كَابْنِ اللَّبُونِ، لَا ظَهْرٌ فَيُرْكَبَ وَ لَا ضَرْعٌ فَيُحْلَبَ»، «لبُون» به شتری گفته می‌شود که چون مکرر وضع حمل کرده و فرزند به دنیا آورده، دائما پستانش شیر دارد، «ابْنِ اللَّبُونِ» هم به بچه شیر دو ساله می‌گویند که نه چندان پشتش محکم شده که بتوانند پشت او سوار شوند و نه ماده است که شیری داشته باشد.
امام جمعه قزوین عنوان کرد: معمولا در فتنه‌ها افراد به‌دنبال این هستند که از دیگران به نفع خودشان استفاده کنند، حضرت در این قسمت می‌فرمایند در فتنه‌ها شما مثل بچه شتر دو ساله باشید که کسی نتواند از شما هیچ استفاده‌ای به نفع خودش کند، چنین بچه شتری نه پشتی برای سوار شدن دارد و نه سینه‌ای برای دوشیدن دارد، یعنی در فتنه‌ها مواظب باشید از شما سوءاستفاده نکنند.
نماینده ولی‌فقیه در استان قزوین بیان کرد: نکته مهم این است که یک موقع بحث درگیری بین حق و باطل مانند درگیری بین معاویه و امیرالمؤمنین (ع) است، اینجا نباید بگوییم فتنه شده و ما کنار می‌کشیم که نه معاویه و نه امیرالمؤمنین (ع) بتوانند از ما استفاده کنند، در چنین جایی انسان باید دنبال حق را بگیرد و حق را دنبال کند و اهل باطل را رسوا و برملا کند.
وی خاطرنشان کرد: یا برای مثال یک موقع جنگ سیدالشهداء (ع) و یزید است، برخی خود را کنار می‌کشند و می‌گویند ما نه با سیدالشهداء (ع) و نه با یزید هستیم، قطعا این اشتباه و نادرست است، یا مثل فتنه‌هایی که در زمان خودمان رخ داد، امثال فتنه 88 یا فتنه‌های قبل و بعد از آن، در این قبیل موارد انسان باید به صراحت وارد میدان شود و سکوت نکند و حق را تقویت کند.
آیت‌الله مظفری تأکید کرد: در این حکمت، حضرت صحبت از جایی کرده که اطراف فتنه هیچ کدام برحق نیستند، مثل خیلی از درگیری‌هایی که زمان اهل بیت (ع) اتفاق می‌افتاد، برای مثال درگیری بین بنی‌امیه و بنی‌عباس را در نظر بگیرید، این دو با هم درگیر شدند، بنی‌عباس می‌خواستند به حکومت برسند و بنی‌امیه هم می‌خواستند حکومتشان را ادامه دهند، به‌ویژه بنی‌عباس سعی می‌کردند از امام باقر (ع) و امام صادق (ع) به نفع خودشان استفاده کنند و به اسم دوستی اهل بیت (ع) مردم را جمع کنند، بعد اهداف خود را پیش ببرند، اینجا ائمه (ع) از کمک به این‌ها استنکاف می‌کردند، چون می‌دانستند این‌ها دلشان برای اهل بیت (ع)، مسلمانان و شیعیان نسوخته است، بلکه به‌دنبال اهداف سوء خود و حکومت‌داری خودشان هستند.
نماینده مردم استان قزوین در مجلس خبرگان رهبری تصریح کرد: بنابراین در چنین مواردی انسان باید مراقب باشد که مورد سوءاستفاده قرار نگیرد، اما اگر موضوع درگیری میان حق و باطل باشد، قطعا باید حق را یاری کند.
وی یادآور شد: در دومین فرمایشی که در حکمت اول نهج‌البلاغه نقل شده، حضرت به سه عامل خفت و خواری انسان اشاره کرده و می‌فرماید اگر انسان خودش را با طمع‌ورزی بپوشاند، خودش را پست و خوار کرده است، یعنی حضرت طمع را به لباسی تشبیه کرده که انسان این لباس را بر تن کرده و این صفت رذیله همراه اوست و در موارد متعدد این طمع خودش را نشان می‌دهد، طمع انسان را خوار و بی‌ارزش می‌کند و باعث می‌شود انسان به هر کس و ناکسی رو بزند.
امام جمعه قزوین اظهار کرد: حضرت در ادامه فرموده‌اند کسی که مشکلات، سختی‌ها و گرفتاری‌های خودش را برای هر کس و ناکسی بیان کند و به قول معروف سفره دلش را پیش همه باز کند، این انسان به ذلت و خواری رضایت داده است.
نماینده ولی‌فقیه در استان قزوین عنوان کرد: انسان نباید مشکلاتش را برای هر کسی بیان کند، یک موقع برای انسان گرفتاری پیش می‌آید، پولی از کسی قرض می‌خواهد و کمک می‌گیرد، این معقول است، اما اینکه انسان به محض اینکه کنار دیگران بنشیند شروع به سخن گفتن درباره گرفتاری‌هایش، همسرش، فرزندانش، بی‌پولی و بیماری‌اش کند، این صحیح نیست، این‌ها نمی‌توانند هیچ کمکی به انسان کنند، جز اینکه اگر این افراد دشمن ما باشند خوشحال می‌شوند و سوءاستفاده می‌کنند و اگر دوست ما باشند ناراحت می‌شوند، بدون اینکه بتوانند به ما کمکی کنند.
وی افزود: لذا حضرت می‌فرمایند سفره دلتان را برای هر کسی باز نکنید و مشکلاتتان را برای هر کسی بیان نکنید، حتی در روایات آمده اگر دردی دارید، این‌ها را پیش کسی نگویید، حتی اگر گفتنش فایده ندارد پیش همسرتان هم این دردها را نگویید، در این صورت خدا به شما ثواب می‌دهد، خدا بنده‌ای را که گرفتاری‌ها و بیماری‌هایش را پنهان می‌کند دوست دارد، مگر آنجایی که بتواند کمکی از کسی بگیرد.
آیت‌الله مظفری عنوان کرد: حضرت در ادامه فرمودند کسی که زبانش را بر خودش حاکم می‌کند و زمام خودش را به دست زبانش می‌سپارد، یعنی بدون منطق و فکر کردن حرف می‌زند، این انسان خودش را بی‌ارزش کرده است.
نماینده مردم استان قزوین در مجلس خبرگان رهبری بیان کرد: بنابراین این سه موردی که عرض شد، مایه خفت، خواری و بی‌ارزشی انسان هستند، اینکه انسان طمع‌کار باشد، سفره دلش را برای هر کسی باز کند و مشکلاتش را برای هر کس در میان بگذارد، و اینکه زمام زبانش را از دست بدهد و زبانش را بر خودش حاکم کند، این‌ها مایه خواری هستند، ان‌شاءالله از همه این عوامل دور باشیم.